συνέντευξη στην εφημερίδα ....Πολίτης των Πατρών 2007

συνέντευξη στην εφημερίδα ....Πολίτης των Πατρών  2007

1. Η ζωή σας, ήταν πάντα «στρωμένη με ροδοπέταλα;» Θεωρείσθε από τις τυχερές της ζωής;

Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου, γράφω μια πραγματική ιστορία που μου συνέβη στην ηλικία των τεσσάρων, ή πέντε. Η καλή μέρα λένε φαίνεται από το πρωί. Σίγουρα δεν συνάντησα πουθενά ροδοπέταλα, παρά μόνο σε γάμους. Ότι έμαθα από την βιοπάλη των γονιών μου ήταν, πως δεν υπάρχει δεν μπορώ, παρά δεν θέλω. Έτσι μπήκα στην αρένα της ζωής με ένα και μόνο σκοπό: Να κερδίσω. Αγωνίστηκα σκληρά, έντιμα και με υψηλότερο στόχο, να μην μου δοθεί ποτέ ο τίτλος της αχάριστης. Με γνώμονα όλα αυτά, σίγουρα θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό, γιατί αν μη τι άλλο, έχτισα τα χρόνια μου πάνω σε γερά θεμέλια με υλικά που αντέχουν όλα τα ρίχτερ.   Είστε πολύ μεθοδική. Έτσι, είστε πάντα; Τι σας οδηγεί στη ζωή;

2. Πότε νιώσατε να σας τραβάει η σκηνοθεσία; Με τον κινηματογράφο πότε ξεκινήσατε ν’  ασχολείσθε; Τι σας οδήγησε στο χώρο αυτό;

Ξεκίνησα να γίνω φαρμακοποιός, αλλά κάπου πριν το τέλος τα παράτησα. Άρχισα να μουτζουρώνω χαρτιά από παλιά και πάντα έβλεπα τα γραφτά μου με εικόνες. Έψαχνα έναν τρόπο να αποτυπώσω αυτές τις εικόνες κάπου. «Ρωτώντας πας στην πόλη». Πήγα στη μεγάλη τότε του γένους σχολή, τη σχολή Σταυράκου και από τον πρώτο κιόλας χρόνο, βρέθηκα στα κινηματογραφικά πλατώ. Σαν βοηθός στην αρχή και αργότερα σαν σκηνοθέτης.     

3. Έχετε συνεργαστεί με σπουδαίους κωμικούς ηθοποιούς, και έχετε αφήσει τη σκηνοθετική σφραγίδα σας, σε video – clip αξιόλογων μουσικών και τραγουδιστών, σε ντοκιμαντέρ και ψυχαγωγικές παιδικές εκπομπές.

Τι είναι εκείνο που θα ξεχωρίζατε από τη μέχρι τώρα πορεία σας στα κινηματογραφικά και τηλεοπτικά δρώμενα…

Ο αγώνας της επιβίωσης καμιά φορά σε ξεστρατίζει. Μα σαν γυρίσω πίσω η ταινία μου «ALTAMIRA» σε ποίηση Καββαδία παραμένει, ότι ξεχωρίζω. Ήταν μια ελεύθερη διασκευή του ποιήματος Γυναίκα από την ποιητική του συλλογή Τραβέρσο. Όχι τόσο γιατί με συνεπήρε η ιδέα του να κάνω ταινία ποίηση, αλλά γιατί ρισκάρισα πολλά σαυτήν την ταινία. Η Τζένια η αδερφή του ποιητή, κάτοχος των πνευματικών του δικαιωμάτων, μου έβαλε έναν όρο: Πρώτα θα έβλεπε την ταινία και αν της άρεσε, θα μου παραχωρούσε τα δικαιώματα. Καταλαβαίνετε τι θα σήμαινε, μια της διαφωνία. Οικονομικό και όχι μόνο κόστος. Εδώ θέλω να ευχαριστήσω και τον συνάδελφο, δάσκαλο και φίλο τον Σπύρο τον Προβή που έγινε συμπαραγωγός μου, ενώ ήξερε τον όρο αυτό.  

4. Πρέπει να έχεις γούστο, μια ανεπτυγμένη αισθητική, να γνωρίζεις να διαλέγεις˙ μιλήστε μου για τον τρόπο που διαλέγετε τα έργα;

Πιστεύω ακράδαντα ότι για να ασχοληθεί κάποιος με οποιαδήποτε τέχνη, άσχετα αν πετύχει ή όχι, πρέπει να έχει ένα συγκεκριμένο μικρόβιο μέσα του, το οποίο δεν καταπολεμά κανένα αντιβιοτικό. Έλεγα πάντα ότι, ο στοχεύων το κάλλος της τέχνης, ας αφήσει το ένστικτό του να τον οδηγήσει και σίγουρα θα την κατακτήσει. Αυτό έκανα πάντα. Έμενα ξάγρυπνη όλη την νύχτα σκαλίζοντας τον κήπο μου, χωρίς να σκέφτομαι τίποτα και σαν ξημέρωνε, στον καφέ έπαιρνα την απόφαση οδηγούμενη μόνο από το ένστικτό μου, που ποτέ μέχρι τώρα δεν λάθεψε.

5. Τι χρειάζεται ένας σκηνοθέτης για να επιτύχει αυτή τη μαγική συνταγή επικοινωνίας με το κοινό; Ποια είναι η σχέση του ελληνικού κινηματογράφου με το κοινό σήμερα; Ποιο νομίζετε ότι είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των κινηματογραφικών ταινιών σήμερα, που δικαιολογεί αυτή τη μεγάλη μεταστροφή του κόσμου προς τον καλό κινηματογράφο; Ποιο είναι το κίνητρο που ώθησε το κοινό να επιστρέψει στις κινηματογραφικές αίθουσες;

Εδώ χωράει πολύ κουβέντα. Στην εποχή της ταχύτητας που ζούμε το μόνο που προσπαθούμε να κάνουμε, είναι να μην καταντήσουμε σιδερόβιδες των μεγάλων ανακαλύψεων και ψάχνουμε για μαζικό συναίσθημα. Την μεγάλη μας ελπίδα για την μη ρομποτοποίησή μας. Παλιά στους ανθρώπους άρεσε η δράση, τα γούεστερν, τα αστυνομικά και τα αισθηματικά . Σήμερα που η βία έγινε καθημερινότητα και η μοναξιά έπνιξε το αίσθημα, έχουμε την απόλυτη ανάγκη επικοινωνίας και συμπλήρωσης του αισθήματος με το μαγικό «συν». Τώρα στην παραγωγή ταινιών επιστρατεύονται επικοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι και τόσοι επιστήμονες. Βλέπετε οι παραγωγές σήμερα είναι πανάκριβες, ο ανταγωνισμός μεγάλος και κανένας δεν ρισκάρει χρήματα για αποτυχημένες ταινίες.   

6. Ποια σημεία ενός έργου σας αγγίζουν περισσότερο; Ποια σημασία έχει στη δουλειά σας, το συναίσθημα; Ένα έργο που θα θέλατε να σκηνοθετήσετε, που σας προκαλεί;

Η αλήθεια είναι πως, επειδή δούλεψα στο φιλμ ως μοντέρ, κάθε που βλέπω μια ταινία για πρώτη φορά εστιάζω στα τεχνικά της χαρακτηριστικά και με συνεπαίρνει η αρτιότητα και τα έξυπνα ευρήματα του σκηνοθέτη. Πάμε τώρα στο δουλειά-συναίσθημα.

Το να φανερώνεις τα συναισθήματά σου, κάποιοι το εκλαμβάνουν ως αδυναμία σου. Έτσι καταπίεζα πάντα τα συναισθήματά μου, γιατί όσες φορές τα φανέρωσα, βγήκα ζημιωμένη. Συμπέρασμα: Σε καμιά δουλειά δεν χωράει συναίσθημα. Δεν χρειάζεται να βάλεις εσύ συναίσθημα σε ένα έργο, αυτό το αναλαμβάνει πάντα εκείνο το μικρόβιο που προαναφέραμε. Ό τι θα ήθελα να σκηνοθετήσω είναι και πάλι ποίηση. Ο ποιητικός λόγος σου γυμνώνει τη φαντασία και σου επιτρέπει να γίνεις αληθινός δημιουργός.

Τώρα δουλεύω κάποια δικά μου ποιήματα και θα τα κάνω ταινία με θέμα-ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ.

7. Τι καθορίζει κάθε φορά αυτό που θα κάνετε; Ποιο είναι εκείνο το κριτήριο που πρωτοστατεί ώστε να κάνετε αυτό, και όχι κάτι άλλο; Πιστεύετε ότι την μέχρι τώρα πορεία σας, την έχουν καθορίσει οι επιλογές που έχετε κάνει εσείς η ίδια, ή οι επιρροές που δεχθήκατε από το γύρω περιβάλλον; Και κατά πόσο έχετε δικαιωθεί από αυτές τις επιλογές;

Άλλο ένα μου μειονέκτημα. Δεν παρασύρομαι ποτέ και από τίποτα. Δεν θα μου άρεσε να λέω ότι όλα τα καλά τα έκανα μόνη μου και για τις τυχόν αποτυχίες μου φταίνε οι άλλοι. Έτσι έκανα πάντα το δικό μου. Και μέχρι σήμερα δεν μετάνιωσα για τίποτα. Αν γύριζα τη ζωή μου πίσω θα έκανα ακριβώς τα ίδια πράγματα. Εκείνο που καθόριζε πάντα τις πράξεις μου ήταν το «πέντε μέτρα και ένα κόβε». Στο δημοτικό σχολείο, μας το δίδαξε ο δάσκαλός μας. Η λογική ήταν μοναδική θεώρηση των πραγμάτων και η μη εγκατάλειψη των στόχων έστω και αν είχε κόστος στην προσωπική μου ζωή, κάποιες φορές.   

8.Έχετε πολλούς ή λίγους φίλους; Τους εμπιστεύεστε, γενικότερα εμπιστεύεστε τους ανθρώπους;

Το πολυτιμότερο περιουσιακό μου στοιχείο είναι οι φίλοι μου. Θάλεγα ότι μετρούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Είναι φίλοι που αποκτηθήκαν μετά από δοκιμασίες και η εμπιστοσύνη που τους δείχνω κατακτήθηκε. Δεν μπαίνω ποτέ στη λογική να εμπιστευτώ ή όχι έναν άνθρωπο. Τον δέχομαι όπως είναι.  

9.  Πως βλέπουν τα μάτια μιας σκηνοθέτιδας τη σημερινή νεοελληνική πραγματικότητα; Τι της φτιάχνει τη διάθεση, και τι την εξοργίζει;

Δεν βλέπω κάθε τι με μικροσκόπιο. Ο κάθε ένας από εμάς μπορεί να προσθέσει ένα λιθαράκι στο «κοινωνικώς γίγνεσθαι» έτσι που να μπορούμε να μιλάμε για κοινωνική πραγματικότητα. Δεν μπορώ να προσπεράσω εύκολα, τις μικροψυχίες, την αγνωμοσύνη, τις ίντριγκες και την δραχμοποίηση των αξιών. Θωράκισα τον μικρόκοσμό μου μακριά από όλα αυτά και σίγουρα μου φτιάχνει το κέφι ένα γλυκό καλημέρισμα, ή ένας ύπνος χωρίς εφιάλτες συνείδησης. Οι μεγάλες παρτίδες αφήνω να παιχτούν χωρίς την παρουσία μου.

10. Πολιτιστικά, πως είδατε τη χρονιά που πέρασε; Σε γενικές γραμμές, μείνατε ικανοποιημένη;

Ποτέ δεν κατάφερα να πω πως είμαι ικανοποιημένη, από ο τι έγινε. Πάντα θέλω κάτι παραπάνω. Θεωρώ πως τώρα περισσότερο από κάθε άλλη φορά πρέπει να στραφούμε σε πνευματική τροφή, αν θέλουμε να μην χάσουμε και τούτο το τρένο. Αν πω πως όλα έγιναν καλά πέρυσι, φοβάμαι πως θα εφησυχάσουμε. Ο εφησυχασμός είναι ο καλύτερος φίλος της απραξίας.  

11.Τι εννοείτε με τον τίτλο «άφωνον διάγει» του βιβλίου σας; Τι πραγματεύεται; Ήταν δύσκολο να γράψετε αυτό το βιβλίο; Πως ξεκινήσατε να το γράφετε;

Ο ηχηρότερος δεν είναι πάντα ο ισχυρότερος. Ο άλαλος καμιά φορά λέει περισσότερα με μια ματιά του. Αντί να βγάζω βαρύγδουπες κορώνες, προτίμησα να μιλάνε οι πράξεις μου, οι ιδέες μου και το παράδειγμά μου. Μη φανταστείτε τίποτα σπουδαία πράγματα, απλά καθημερινές υποχρεώσεις του καθενός, που αξίωσε τον τίτλο άνθρωπος και έψαξε την ετοιμολογία του. Το δύσκολο θαρρώ δεν είναι να γράψεις, ή να καταθέσεις απόψεις, αλλά να βλέπεις και να αισθάνεσαι. Να μην διάγεις τον βίον σου, απλά ως παρατηρητής και επικριτής των πάντων. 

12. Πως διαγράφεται την συγγραφική σας πορεία; Ήταν κάτι που προϋπήρχε; Θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ως απωθημένο που με το πέρασμα των καιρών βγήκε σιγά – σιγά στην επιφάνεια;

Μάζευα τα χαρτάκια που έγραφα κάθε τι από παιδί και τα φύλαγα σε έναν φάκελο. Κάποτε-κάποτε έχανα μερικά. Το 1983, στα γενέθλιά μου, ο φίλος μου ο Γιώργος, ποιητής ο ίδιος, μου χάρισε έναν τόμο με λευκές σελίδες, που είχε τυπωμένο στο εξώφυλλο το όνομά μου. Εκεί βρήκαν την στέγη τους τα γραφτά μου. Τότε ήταν που συνάντησα τον Τάσο τον Λειβαδίτη. Με παρότρυνε να συνεχίσω να γράφω. «Έχεις ταλέντο» μου έλεγε. Ξέρετε για να φέρω τον τίτλο του σκηνοθέτη, εκτός από το μικρόβιο το πιστοποιεί και ένα πτυχίο αναγνωρισμένο από το κράτος. Τον τίτλο του γραφιά-δεν θέλω να λέω εμένα συγγραφέα-δεν θα στον απονείμει κανένα πανεπιστήμιο. Η πρώτη μου εμφάνιση έγινε στο περιοδικό Υδρία, λογοτεχνικό περιοδικό που εκδίδετο στην Πάτρα. Το 1985 βγήκε η πρώτη μου ποιητική συλλογή με τίτλο «Διαβαίνοντας». Συνέχιζα να γράφω, αλλά ήμουν απορροφημένη με τον κινηματογράφο και αργότερα με την τηλεόραση. Έτσι δεν πρόλαβε να γίνει απωθημένο, μιας και οι προκλήσεις για να σκαρώσω κάτι τι, ήταν πολλές.

13. Συγγραφή ή σκηνοθεσία; Τώρα, αν σας έλεγαν να κάνετε το ένα από τα δύο, ποιο θα ήταν αυτό;

Είναι σαν να ρωτάτε: Χέρια ή πόδια; Εσείς τι θα θυσιάζατε, χωρίς να σας λείψει;

14. Ποιες είναι οι αγωνίες της Βούλας Μέμου σήμερα; Τι σημαίνει γι΄εσάς να κάνετε πράγματα ουσίας;

Εξαρτάται τι θεωρούμε πράγματα ουσίας; Η διαρκής πάλη με τον εαυτό μου πιστεύω πως είναι ουσία. Η αγωνίες μου είναι ίδιες με των άλλων ανθρώπων. Με τρελαίνει η παράνοια ενός πολέμου, η καταστροφή του πλανήτη, η φτώχεια, αλλά εκείνο που τελευταία με κάνει έξαλλη είναι το «όπου φτωχός και η μοίρα του». Το δικαίωμα που παίρνουν κάποιοι με το έτσι τους θέλω, να κατηγοριοποιούν ανθρώπους, βάζοντας τον έναν, πολίτη πρώτης κατηγορίας και τον άλλον τελευταίας. Αυτό το ξεσκαρτάρισμα των ανθρώπινων υπολήψεων είναι ότι δεν ανέχομαι πια.

15. Ποιος είναι ο πρώτος στόχος σας, για το 2007;

Να τηρήσω όλες τις υποσχέσεις που έδωσα το 2006 και να μην αφήσω καμία εκκρεμότητα για το 2008. Το να είσαι συνεπής, είναι για μένα λόγος τιμής και διαρκής αγώνας. Δεν θα μπορούσα να στοχεύσω σε γραφές ή στο να κάνω κάτι σκηνοθετικά, γιατί αυτά δεν γίνονται κατά παραγγελία. Ή σου βγαίνουν, ή όχι.

                                 

Ευχαριστώ

                                            Άνθη Ροδοπουλου

                                           Εφημερίδα «Πολίτης»